به پیشنهاد کمیته‌های علمی و اعلام باشگاه دانش‌پژوهان جوان، منابع مرحله دوم المپیادهای علمی سال ۱۴۰۱ در تمام رشته‌ها به شرح زیر است.
منابع مرحله دوم المپیاد ادبی سال ۱۴۰۱
الف) کتابهای درسی: ۱۵ سؤال
- علوم و فنون ادبی ۳ (۵ سؤال)
- عربی ۳ (ادبیات و علوم انسانی) (۵ سؤال)
- فارسی ۳ (۵ سؤال)
ب) متون نظم فارسی: ۴۵ سؤال
- غزلیات حافظ (۳۰ غزل از غزل ۲۱ تا ۵۰)، محمد قزوینی و قاسم غنی (۱۰ سؤال)
- غزلیات سعدی (۳۰ غزل از غزل ۲۱ تا ۵۰)، تصحیح محمدعلی فروغی (۱۰ سؤال)
- لیلی و مجنون نظامی (از رسیدن نامه لیلی به مجنون تا ابتدای آمدن سلیم عامری و حال مجنون به دیدن او)، چاپ وحید (۵ سؤال)
- قصاید خاقانی (قصیده منطق‌الطیر و قصیده ترنم‌المصاب) (۱۰ سؤال)
- شعر معاصر شامل: اخوان دفتر «زمستان»، منزوی دفتر «از کهربا و کافور»، حسن حسینی دفتر «گنجشک و جبرئیل»، فاضل نظری دفتر «اکنون» (۱۰ سؤال)
پ) متون نثر فارسی: ۳۰ سؤال
- تاریخ بیهقی، داستان آلتونتاش و علی تکین، تصحیح علی اکبر فیاض (۱۰ سؤال)
- کلیله دمنه، باب شیر و گاو، تصحیح مجتبی مینوی (۵ سؤال)
- گزیده کشف‌الاسرار دکتر انزابی‌نژاد، (سوره فاتحه و بقره)، انتشارات امیرکبیر (۵ سؤال)
- ادبیات معاصر ایران (نثر) محمدرضا روزبه، نشر روزگار (۱۰ سؤال)
ت) علوم ادبی: ۱۰ سؤال
کتاب صور خیال در شعر فارسی، محمدرضا شفیعی کدکنی نشر آگه (۱۰ سؤال)
منابع مرحله دوم المپیاد اقتصاد و مدیریت سال ۱۴۰۱
- دانش اقتصاد در محدوده کتاب مبانی علم اقتصاد، تألیف گریگوری منکیو، ترجمه دکتر حمیدرضا ارباب. در حدود فصول: ۱، ۲، ۴، ۷، ۱۲، ۱۳، ۱۵ و ۱۷
- دانش مدیریت در محدوده کتاب مدیریت عمومی دکتر سید مهدی الوانی. ضمایم کتاب شامل آزمون نمی‌باشد.
- دانش آمار در محدوده کتاب آمار و کاربرد آن در مدیریت، جلد اول، تألیف دکتر عادل آذر و دکتر منصور مؤمنی انتشارات سمت، فصول: ۱، ۲، ۳، ۴ و ۵
منابع مرحله دوم المپیاد تفکر و کارآفرینی سال ۱۴۰۱
الف) کتابهای درسی
- کارگاه کارآفرینی و تولید، متوسطه نظری تمامی رشته‌ها، پایه‌ی دهم
- کارگاه نوآوری و کارآفرینی، آموزش متوسطه فنی‌حرفه‌ای، پایه یازدهم
ب) منابع تخصصی
- «کارآفرینی، یک جرعه از بی‌نهایت»، سید علیرضا فیض بخش، چاپ دوم، ۹۵
توجه:
موضوع المپیاد تفکر و کارآفرینی در زمینه‌ی نگرش و مهارت‌های تفکر، خلاقیت و کارآفرینی است جهت کسب اطلاعات بیشتر و برای تقویت اطلاعات پایه، به وب‌سایت http://www.sharifstar.com مراجعه شود.
منابع مرحله دوم المپیاد جغرافیا سال ۱۴۰۱
۱) اقلیم‌شناسی
- موضوعات: سامانه آب و هوا (اقلیم) – فرآیندهای و عناصر اقلیمی (آب و هوایی)؛ ساختار اتمسفر و گردش جو، مؤلفه و اجزای ساخت اقلیم ایران – نواحی جغرافیایی – اقلیمی ایران گرمایش جهانی و تغییر اقلیم – اقلیم و جامعه (اثرات متقابل اقلیم و فعالیت‌های انسان در محیط – راهکارهای سازگاری و تعدیل اثر تغییر اقلیم)
- کتاب پیشنهادی: مبانی اقلیم‌شناسی، انتشارات دانشگاه پیام نور، تألیف: ابراهیم جعفرپور، بهلول علیجانی، ۱۳۹۹
۲) جغرافیای شهری
- موصوعات: قلمرو جغرافیای شهری، شهر و مفاهیم شهری، ساخت شهرها
- کتاب پیشنهادی: مبانی جغرافیای شهری، انتشارات دانشگاه پیام نور، دکتر حسی شکویی و دکتر سید مهدی موسی کاظمی، ۱۳۹۹
۳) جغرافیای اقتصادی
- موضوعات: بخش‌های اقتصاد، حوزه‌های اصلی کلاسیک و مدرن: مکان‌یابی فعالیت‌ها، خوشه‌های صنعتی، مرکز- پیرامون، زنجیره ارزش‌ها و شبکه‌ها
- کتاب پیشنهادی: درآمدی بر مبانی جغرافیای اقتصادی، انتشارات جهاد دانشگاهی واحد خوارزمی. سیمین تولایی، ۱۳۹۳
۴) جغرافیای جمعیت
- موضوعات: الگوهای جغرافیایی پراکندگی، توزیع و تراکم جمعیت ترکیب و ساختمان جمعیت، وضعیت فعالیت اقتصادی جمعیت، رشد و تحول جمعیت و مهاجرت
- کتاب پیشنهادی: مبانی جغرافیای جمعیت، انتشارات سمت. دکتر علی حیدری، ۱۳۹۸
۵) مهارت‌های جغرافیایی
- موضوعات: مقیاس نقشه و محاسبات، جهات جغرافیایی و مختصات حقیقی و قائم‌الزاویه، طبقه‌بندی علائم روی نقشه‌ها و انواع نقشه‌ها و تکنیک‌های اندازه‌گیری روی نقشه‌ها، روش‌های نمایش پستی‌ها و بلندی‌ها، اصول و کاربرد خطوط منحنی میزان (نیمرخ، شیب، حجم)، سیستم و طبقه‌بندی نقشه‌ها UTM وUPS های تصویر
- کتاب پیشنهادی: نقشه‌خوانی، مؤلف جمشد جداری عیوضی، انتشارات دانشگاه پیام نور
۶) ژئومورفولوژی
- موضوعات: نقش دینامیک درونی و بیرونی در شکل‌گیری تدریجی سطح زمین: (ساختمان پوسته زمین، تشکیل رشته‌کوه‌ها، فرسایش دامنه‌ها، محل آب‌های جاری)
- کتاب پیشنهادی: مبانی ژئومورفولوژی (اشکال ناهمواری‌های زمین)، ترجمه دکتر مقصود خیام، انتشارات مینا، سال ۱۳۸۹
۷) جغرافیای سیاسی
- موضوعات: عوامل ثابت و متغیر در جغرافیای سیاسی، مرز و انواع آن
- کتاب پیشنهادی: مبانی جغرافیای سیاسی (فصل چهارم و پنجم)، انتشارات سمت، درّه میرحیدر، ۱۳۹۴
۸) مخاطرات طبیعی
- موضوعات: زمین‌لرزه، زمین‌لغزش، سیل، آتش‌فشان و خشکسالی
- کتاب پیشنهادی: جغرافیای مخاطرات، تألیف دکتر رمضان اوزی، ترجمه دکتر محمد ظاهری، انتشارات دانشگاه تبریز، چاپ اول ۱۳۹۰
منابع مرحله دوم المپیاد ریاضی سال ۱۴۰۱
تمام کتابهای درسی با عناوین ریاضی، هندسه، آمار و احتمال و حسابان تا پایه‌ی یازدهم
توجه: به نظر می‌رسد این یک شوخی از طرف کمیته‌ی ریاضی باشگاه است که اعلام شده با خواندن کتابهای درسی شما می‌توانید سؤالات مرحله‌ی دوم (یا حتی اول) المپیاد را پاسخ دهید. بهتر است برای آشنایی با منابع المپیاد ریاضی، صفر تا صد المپیاد ریاضی را در لینک زیر بخوانید:
منابع مرحله دوم المپیاد زیست‌شناسی سال ۱۴۰۱
- منابع کتابهای زیست‌شناسی دبیرستان است.
- دانش‌آموزان، شناخت کافی از مطالب کتابهای فیزیک و شیمی دبیرستان نیز داشته باشند.
توجه: شوخی کمیته‌ی ریاضی در رشته‌ی زیست‌شناسی هم تکرار شده است. با مطالعه‌ی دقیق کتابهای درسی و دیدن سؤالات بیست دوره‌ی پیشین المپیاد زیست‌شناسی متوجه می‌شوید که برای موفقیت باید ابتدا مطلب زیر را به دقت بخوانید و برای خود یک برنامه‌ی درست و حسابی بریزید:
منابع مرحله دوم المپیاد سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی سال ۱۴۰۱
الف) منابع عمومی
- زیست‌شناسی سال دهم و یازدهم رشته علوم تجربی
- فیزیک سال دهم و یازدهم رشته ریاضی- فیزیک
- شیمی سال دهم و یازدهم رشته علوم تجربی
- آمار سال یازدهم رشته ریاضی- فیزیک
ب) منابع تخصصی
- سلول‌های بنیادی بافتی؛ دکتر حسین بهاروند؛ خانه زیست‌شناسی
- تمایز سلول‌های بنیادی؛ دکتر حسین بهاروند؛ خانه زیست‌شناسی
- سلول‌های بنیادی پرتوان؛ دکتر حسین بهاروند؛ خانه زیست‌شناسی
- مهندسی بافت؛ دکتر حسین بهاروند؛ خانه زیست‌شناسی
- Essential cell biology; Bruce Albert
- Essential cell biology; Robert Lanza
- Business Model Generation; Alexander Osterwalder and Yves Pigneur
- The Science of Stem Cells; Jonathan. W. Slack
منابع مرحله دوم المپیاد شیمی سال ۱۴۰۱
کتابهای شیمی پایه دهم، یازدهم و دوازدهم دوره دوم دبیرستان
شیمی عمومی ۱ و ۲ (طبق سرفصل مصوب وزارت علوم)
توجه: از سال ۱۴۰۱ سؤالات آزمون مرحله دوم این المپیاد دوباره به صورت ترکیبی از سؤالات چندگزینه‌ای، تشریحی و پاسخ‌کوتاه می‌باشند.
راهنمای مسیر: برای موفقیت در المپیاد شیمی، علاوه بر مطالعه‌ی سرفصل‌ها و حل تمرین کتابهای شیمی عمومی، به حل سؤالات متنوع و مطالعه‌ی کتابهای تخصصی نیاز دارید. در زیر برترین منابع المپیاد شیمی معرفی شده است:
منابع مرحله دوم المپیاد علوم زمین سال ۱۴۰۱
- کتاب انسان و محیط‌زیست پایه یازدهم
- کتاب زمین‌شناسی پایه یازدهم
- کتاب زمین‌شناسی سال سوم قدیم
- کتاب علوم زمین پیش‌دانشگاهی قدیم
- کتاب مبانی زمین‌شناسی، تألیف ادوارد جی. تاربوک و فردریک ک. لوتگن و ترجمه رسول اخروی چاپ انتشارات مدرسه.
منابع مرحله دوم المپیاد فیزیک سال ۱۴۰۱
- کتابهای علوم متوسطه‌ی اول
- کتابهای فیزیک ۱، فیزیک ۲ و فیزیک ۳ (رشته ریاضی)
- بخش‌های فیزیک از کتابهای آزمایشگاه علوم ۱ و ۲
- تمامی دروس ریاضی تا پایه‌ی یازدهم شامل: ریاضی ۱، حسابان ۱، هندسه ۱، هندسه ۲ و آمار و احتمال
- عملیات مقدماتی جبر بردارها در دو بُعد شامل جمع و تفریق بردارها، و ضرب عدد در بردار
- مشتق‌گیری از توابع تک متغیره در محدوده متعارف دبیرستانی در پایه دوازدهم
منابع مرحله دوم المپیاد کامپیوتر سال ۱۴۰۱
- ریاضی (۱) سال دهم دوره دوم متوسطه رشته ریاضی- فیزیک، انتشارات چاپ و نشر کتابهای درسی ایران
- ترکیبیات، علیرضا علیپور، انتشارات فاطمی
- آشنایی با الگوریتم‌ها، یحیی تابش، انتشارات فاطمی
- Mathematical Circles (Russian Experience), D.Fomin, S.Genkin, I.Itenberg, American Society- Mathematical
- Problem- Solving Strategies, Arthur Engel, Springer; chapters: 1, 2, 3, 4, 5, 8, 13
- Introduction to Graph Theory, D.B.West, University of Illinois; chapters: 1, 2
توجه:
سه منبع آخر به ترتیب با عنوان‌های «محافل ریاضی- انتشارات فاطمی»، «استراتژی‌های حل مسئله، انتشارات مبتکران» و «آشنایی با نظریه‌ی گراف‌ها (معروف به کتاب وست)» ترجمه فارسی دارند. برای آشنایی کامل با سرفصل‌های المپیاد کامپیوتر، مطلب زیر را بخوانید:
منابع مرحله دوم المپیاد نجوم و اخترفیزیک سال ۱۴۰۱
- ریاضی ۱ و ۲، فیزیک ۱ و ۲ و ۳، هندسه ۱ و ۲ و ۳، حسابان ۱ و ۲ و از پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم
- سؤالات در موضوعات نجوم کروی، مکانیک سماوی، اخترفیزیک کهکشانی، کیهان‌شناسی، اخترفیزیک ستاره‌ای، ابزارشناسی و رصد
- بهترین منبع برای آشنایی با سبک سؤالات، آزمون‌های مرحله ۲ دوره‌های ۶ تا ۱۷ هستند.
برای حل برخی سؤالات آزمون، دانش ریاضی مشتق و انتگرال موردنیاز است. همچنین توصیه می‌شود در هفته‌های منتهی به آزمون، بر حل تمرین و جمع‌بندی دانسته‌های موجود تمرکز شود و در صورت نیاز، علاوه بر کتابهای درسی رجوع به منابع زیر می‌تواند راهگشا باشد:
- مقدمه‌ای بر اخترفیزیک مدرن (بردلی کارول و دیل استلی)
- مکانیک سماوی (محمدجواد شریعت‌زاده)
- نجوم کروی (ویلیام اسمارت)- فصل‌های ۱، ۲، ۵ و ۶
منابع مرحله دوم المپیاد علوم و فناوری نانو سال ۱۴۰۱
مفاهیم مرتبط با فناوری نانو در کتابهای درسی فیزیک، شیمی و زیست‌شناسی در کنار مقالات ذکر شده در زیر، منابع المپیاد نانو به شمار می‌رود. لازم به ذکر است علاوه بر مقالات معرفی شده در مرحله‌ی اول، سه مقاله‌ی دیگر به‌عنوان منابع تکمیلی آزمون مرحله دوم اضافه شده‌اند که عناوین آن در ادامه با رنگ نارنجی آمده است.
۱- مقدمه‌ای بر علوم و فناوری نانو و مبانی نانو مواد
- آشنایی با فناوری نانو، ابعاد نانومتری و نانوساختارها
- هسته‌زایی و رشد
- تأثیر اندازه و شکل ذرات در دمای نقطه ذوب مواد در مقیاس نانو
- شبکه‌های بلوری
- نقص‌ها در بلور
- نانومواد کربنی (نانولوله‌های کربنی و گرافن)
- کاربردهای نانو الیاف
- نانوذرات فلزی
- خواص لایه‌های نازک
- نانوکامپوزیت‌ها
- نانو ساختارهای متخلخل
- نانو مواد هوشمند
- مواد پیرامون ما (از جزوه منابع تکمیلی آزمون مرحله دوم)
۱- خواص نانومواد خواص حرارتی نانومواد
- خواص مکانیکی نانومواد
- خواص نوری نانومواد
- خواص مواد در ابعاد نانو (از جزوه منابع تکمیلی آزمون مرحله دوم)
۳- روش‌های ساخت و تولید نانومواد تهیه نانومواد با روش سل- ژل
- تولید نانومواد به روش هیدروترمال
- رسوب‌دهی لایه اتمی
- لایه‌نشانی به روش کندوپاش یونی (اسپاترینگ)
- لیتوگرافی
- معرفی روش انفجار الکتریکی سیم
۴- روش‌های مشخصه‌یابی نانومواد آشنایی با میکروسکوپ الکترونی روبشی
- میکروسکوپ تونلی روبشی (STM)
- روش‌های ایجاد تصویر و الگوی پراش در میکروسکوپ الکترونی عبوری
- دستگاه طیف‌سنج نور مرئی- فرابنفش (UV-Vis) ابزاری جهت اندازه‌گیری خواص نوری نانومواد
- طیف‌سنجی ارتعاشی مادون قرمز
۵- کاربردهای فناوری نانو
- روش‌های تصفیه پساب (۱)
- روش‌های تصفیه پساب (۲)
- کاربرد فناوری نانو در تصفیه خاک‌های آلوده
- معرفی حسگرهای زیستی
- نانوژنراتور
- روش‌های داروسازی هدفمند
- سازوکارهای هدف‌گیری سرطان
- باتری لیتیم- یون
- فناوری نانو در تشخیص و درمان بیماری‌ها (از جزوه منابع تکمیلی آزمون مرحله دوم)
